| WPROW.DO PRACY SOCJALNEJ Z ELEMI.METODYKI-dr A.GRZYWA-BILKIEWICZ |
| CO TO JEST OCENA I DO CZEGO SŁUŻY. Ocena- umożliwia pracownikowi socjalnemu postawienie hipotezy roboczej, na której oprze on swoje metodyczne działanie. Proces oceny polegającej na poznaniu, zrozumieniu, postawieniu hipotez dokonuje się od pierwszego do ostatniego kontaktu z podopiecznym. Jest to postępowanie prawie automatyczne i spontaniczne, bowiem wszyscy pracownicy socjalni oceniają sytuację w sposób intuicyjny i nieświadomy. Ocena zależy nie tylko od subiektywnego podejścia pracownika socjalnego ale również wynika z modelu ideologicznego, z którym identyfikuje się pracownik socjalny. Czyli wynika z norm wartości i koncepcji, do których dostosowano podejmowane działanie. Wyznawane przez pracowników poglądy mają bezpośredni związek z ideami dominującymi w danym społeczeństwie i w danym momencie historycznym. Podjęcie wspólnej z podopiecznym oceny charakteryzuje się między innymi tym, że próbujemy uzyskać u niego potwierdzenie naszych hipotez oraz nakłonić go do lepszego rozumienia faktów. Dochodzenie do wspólnej oceny z podopiecznym nie jest łatwe i nie zawsze jest możliwe, jeśli jednak ocena opiera się na bezsprzecznych faktach i bierze pod uwagę sytuację społeczną w jakiej znajduje się podopieczny, wówczas bez przeszkód można dojść do porozumienia i weryfikacji swojej oceny ze strony podopiecznego. RODZAJE OCENY ORAZ KRYTERIA. I. Klasyfikacja w zależności od zawartości: 1.ocena dynamiczna- koncentruje się na aktualnym układzie sił tzn. na siłach aktywnie biorących udział w relacji: osoba-problem-sytuacja. Dokonując oceny staramy się ustalić: -o jakie trudności chodzi oraz jakie wyniki natury psychofizycznej społeczeństwa przyczyniają się do ich powstawania -jakie są reperkusje tych trudności -jakiego rozwiązania poszukujemy -jakimi środkami dysponuje podopieczny w swojej sytuacji -jakie instytucje i jakie czynniki mogą oddziaływać na problem 2.ocena kliniczna. Bierze ona pod uwagę funkcjonowanie psychiczne danej osoby i powinna być dokonywana przez psychiatrę. Chodzi tu głównie o zidentyfikowanie zaburzeń osobowości oraz określenie choroby na jaką cierpi jednostka. 3.ocena genetyczna. Skupia się na przyczynach aktualnych trudności i doszukuje się w przeszłości podopiecznego nie tylko przyczyn bezpośrednich ale także należących do odległej przeszłości II. Klasyfikacja w zależności od oceny działania. 1.ocena wstępna. Pierwsza ocena podopiecznego oraz jego sytuacji w pewnym sensie intuicyjna. Jest pierwszą odpowiedzią na pytanie kim jest podopieczny, jak reaguje, jak przeżywa swoją sytuację, jakie motywacje powodują u niego dążenie do zmian. Elementem tej oceny jest podjęcie przez pracownika socjalnego decyzji czy podejmie się danej sprawy czy skieruje daną osobę do kompetentnej instytucji. 2. ocena operacyjna. Służy wskazaniu celów i stworzeniu projektu działań. Dokonuje się jej w trakcie pierwszych kontaktów i działań. Odzwierciedla ona wysiłek pracownika socjalnego dotyczący zrozumienia i dokonania syntezy tego co wie o trudnościach podopiecznego, motywacjach i pragnieniach zmiany, czynnikach osobowych, rodzinnych i innych. Ocena ta zakłada konieczność uprzedniego zapoznania się z problemem przy udziale podopiecznego. Następuje po przeprowadzeniu analizy sytuacji. 3. ocena rezultatów działania- umożliwia ja przybliżony pomiar zmian jakie się dokonały począwszy od zgłoszenia przez podopiecznego życzenia lub od powstania problemu, który należało rozwiązać. Okresowa ocena rezultatów zmierza do zakończenia metodycznego działania oraz doprowadza do końca podjętych zobowiązań. Prowadzi do oceny końcowej. Możemy posłużyć się np. umową z podopiecznym. |