RACHUNKOWOŚĆ MAŁEJ FIRMY-dr B.SOWA |
51. Wadliwość podatkowej księgi przychodów i rozchodów, Ewidencję uznaje się za rzetelną i niewadliwą, również gdy: 1) niewpisane lub błędnie wpisane kwoty przychodów łącznie nie przekraczają 0,5% przychodu wykazanego w ewidencji za dany rok podatkowy lub przychodu wykazanego w roku podatkowym do dnia, w którym naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej stwierdził te błędy, lub 2) brak właściwych zapisów jest związany z nieszczęśliwym wypadkiem lub zdarzeniem losowym, które uniemożliwiło podatnikowi prowadzenie ewidencji, lub 3) podatnik uzupełnił zapisy lub dokonał korekty błędnych zapisów w ewidencji przed rozpoczęciem kontroli przez naczelnika urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej, lub 4) błędne zapisy są skutkiem oczywistej omyłki, a podatnik posiada dowody określone w § 3 – 5 i 7. 53. Deklaracje podatkowe i sposoby ich sporządzania w przypadku podmiotów prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów. Podatnicy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej albo w poprzednim roku podatkowym korzystali ze zryczałtowanego opodatkowania podatkiem dochodowym lub prowadzili księgi rachunkowe, są obowiązani zawiadomić w formie pisemnej naczelnika urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika o prowadzeniu księgi w terminie 20 dni od dnia jej założenia. Przedsiębiorcy prowadzący KPIR powinni rozliczyć się z dochodów lub straty z działalności do 2 maja 2011. Data złożenia zeznania nie musi pokrywać się z datą zapłacenia podatku. Spis z natury, zwany także remanentem, jest dokumentem, którego obowiązek sporządzenia spoczywa na podatnikach prowadzących podatkową KPiR. Spis z natury wpływa na wyliczenie wartości kosztów za dany rok podatkowy i jest wykazywany w rozliczeniu rocznym. Do końca stycznia roku następnego po roku podatkowym należy złożyć PIT-28. 54. Ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych Ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów powinna zawierać co najmniej: ● liczbę porządkową, ● datę nabycia, ● datę przyjęcia do używania, ● określenie dokumentu stwierdzającego nabycie, ● określenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, ● symbol Klasyfikacji Środków Trwałych (patrz definicje str. 23), ● wartość początkową, ● stawkę amortyzacyjną, ● kwotę odpisu amortyzacyjnego za dany rok podatkowy i narastająco za okres dokonywania tych odpisów, w tym także, gdy składnik majątku był kiedykolwiek wprowadzony do ewidencji (wykazu), a następnie z niej wykreślony i ponownie wprowadzony, ● zaktualizowaną wartość początkową, ● zaktualizowaną kwotę odpisów amortyzacyjnych, ● wartość ulepszenia zwiększającą wartość początkową, datę likwidacji oraz jej przyczynę albo datę zbycia. Nie podlegają objęciu ewidencją budynki mieszkalne, lokale mieszkalne i własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, których wartość początkową ustala się w sposób uproszczony. W razie zmiany formy opodatkowania podatnicy, zakładając ewidencję, uwzględniają w niej odpisy amortyzacyjne przypadające za okres opodatkowania w formie zryczałtowanego podatku dochodowego lub podatku tonażowego. Gdy brak jest ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, dokonywane odpisy amortyzacyjne nie stanowią kosztów uzyskania przychodów 55. Ewidencją wyposażenia obejmuje się wyposażenie, którego wartość początkowa, w rozumieniu odrębnych przepisów, przekracza 1.500 zł. Ewidencja wyposażenia powinna zawierać co najmniej następujące dane: numer kolejny wpisu, datę nabycia, numer faktury lub rachunku, nazwę wyposażenia, cenę zakupu wyposażenia lub koszt wytworzenia, numer pozycji, pod którą wpisano w księdze koszt związany z nabyciem wyposażenia, datę likwidacji (w tym również datę sprzedaży lub darowizny) oraz przyczynę likwidacji wyposażenia. Podatnicy, którzy w ciągu roku podatkowego utracili lub zrzekli się prawa do zryczałtowanego opodatkowania podatkiem dochodowym albo zakładają po raz pierwszy ewidencję wyposażenia, dokonują wyceny wyposażenia według cen zakupu lub według wartości rynkowej z dnia założenia ewidencji. 56 Ewidencja wynagrodzeń pracownika Podatnicy wypłacający pracownikom należności ze stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ustawy o podatku dochodowym, są obowiązani prowadzić indywidualne (imienne) karty przychodów pracowników, zwane dalej "kartami przychodów". Karty przychodów powinny zawierać co najmniej następujące dane: imię i nazwisko pracownika, Numer Identyfikacji Podatkowej, numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL), miesiąc, w którym nastąpiła wypłata, sumę osiągniętych w danym miesiącu przychodów brutto (w gotówce i w naturze), koszty uzyskania przychodu, składkę na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe), podstawę obliczenia zaliczki w danym miesiącu, razem dochód narastająco od początku roku, kwotę należnej zaliczki na podatek dochodowy obliczonej zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym, składkę na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, należną zaliczkę na podatek dochodowy, datę przekazania zaliczki na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje właściwy naczelnik urzędu skarbowego 58. Remont a modernizacja-różnice i podobieństwa Wydatki na remont przedsiębiorca może bezpośrednio zaliczyć do kosztów podatkowych, natomiast wydatki związane z ulepszeniem (modernizacją) środków trwałych podwyższają podstawę amortyzacji i zaliczane są do kosztów uzyskania poprzez odpisy amortyzacyjne – czyli w znacznie dłuższym czasie. Przypomnijmy, ze zgodnie z generalną zasadą dotyczącą kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo do zaliczenia do kosztów wszelkich wydatków, pod warunkiem wszakże, że istnieje ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (lub zabezpieczenia źródła przychodu). W razie sporu ciężar dowodzenia istnienia takiego związku spoczywa na podatniku. 59. Wadliwość podatkowej księgi przychodów i rozchodów, Ewidencję uznaje się za rzetelną i niewadliwą, również gdy: 1) niewpisane lub błędnie wpisane kwoty przychodów łącznie nie przekraczają 0,5% przychodu wykazanego w ewidencji za dany rok podatkowy lub przychodu wykazanego w roku podatkowym do dnia, w którym naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej stwierdził te błędy, lub 2) brak właściwych zapisów jest związany z nieszczęśliwym wypadkiem lub zdarzeniem losowym, które uniemożliwiło podatnikowi prowadzenie ewidencji, lub 3) podatnik uzupełnił zapisy lub dokonał korekty błędnych zapisów w ewidencji przed rozpoczęciem kontroli przez naczelnika urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej, lub 4) błędne zapisy są skutkiem oczywistej omyłki, a podatnik posiada dowody określone w § 3 – 5 i 7. 60. Podatek VAT – ewidencja dla potrzeb podatku naliczonego i należnego Prowadzenie kont “Rozliczenie VAT naliczonego” i “Rozliczenie VAT należnego” jest niezbędne w przypadku wystąpienia czasowych różnic pomiędzy momentem powstania przychodu dla celów bilansowych oraz momentem powstania obowiązku podatkowego w zakresie VAT. Dotyczy to głównie czynności wykonanych w bieżącym okresie sprawozdawczym, przy których obowiązek podatkowy lub prawo do odliczenia podatku naliczonego występuje w okresie następnym. Aby jednak prawidłowo ująć w księgach rachunkowych i wykazać w sprawozdaniach finansowych VAT, należy wprowadzić konta: “VAT naliczony” i “VAT należny”. Należy pamiętać, że na kontach “VAT należny” i “VAT naliczony” na koniec okresu sprawozdawczego nie może wystąpić saldo końcowe. VAT NALICZONY – EWIDENCJA KSIĘGOWA Podstawowe zapisy księgowe na koncie “VAT naliczony” są następujące: 1. VAT naliczony wykazany w fakturach z tytułu odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług podlegający odliczeniu w bieżącym okresie sprawozdawczym: Wn konto “VAT naliczony”/Ma konto “Rozrachunki z dostawcami” 2. VAT naliczony wykazany w fakturach z tytułu odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług podlegający odliczeniu w bieżącym okresie sprawozdawczym: Wn konto “VAT naliczony”/Ma konto “Rozliczenie zakupu” 3. VAT naliczony do odliczenia z tytułu importu towarów wykazany w dokumentach celnych: Wn konto “VAT naliczony”/Ma konto “Rozrachunki publicznoprawne z urzędem celnym” 4. Przeksięgowanie VAT naliczonego w momencie spełnienia warunków dających prawo do obniżenia podatku należnego: Wn konto “VAT naliczony”/Ma konto “Rozliczenie VAT naliczonego” 5. VAT należny stanowiący jednocześnie VAT naliczony na podstawie faktur wewnętrznych np. z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów: Wn konto “VAT naliczony”/Ma konto “VAT należny” 6. Przeksięgowanie podatku naliczonego do odliczenia na koniec okresu sprawozdawczego: Wn konto “Rozrachunki publicznoprawne z tytułu VAT”/Ma konto “VAT naliczony”. VAT NALEŻNY – EWIDENCJA KSIĘGOWA Podstawowe zapisy księgowe na koncie “VAT należny” są następujące: 1. VAT należny wykazany w fakturach z tytułu odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług: Wn konto “Rozrachunki z odbiorcami”/Ma konto “VAT należny” 2. VAT należny na podstawie faktur wewnętrznych, stanowiący równocześnie VAT naliczony: Wn konto “VAT naliczony”/Ma konto “VAT należny” 3. Przeksięgowanie VAT należnego w momencie powstania obowiązku podatkowego: Wn konto “Rozliczenie VAT naliczonego”/Ma konto “VAT należny” 4. VAT należny obciążający koszty operacyjne np. import usług związanych ze sprzedażą zwolnioną od opodatkowania VAT: Wn konto “Podatki i opłaty”/Ma konto “VAT należny” 5. VAT należny obciążający pozostałe koszty operacyjne np. darowizny towarów: Wn konto “Pozostałe koszty operacyjne”/Ma konto “VAT należny” 6. VAT należny zwiększający cenę nabycia składnika aktywów, np. niepodlegający odliczeniu podatek należny przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu nowych środków transportu: Wn różne konta aktywów/Ma konto “VAT należny” 7. Przeksięgowanie VAT należnego na koniec okresu sprawozdawczego: Wn konto “VAT należny”/Ma konto “Rozrachunki publicznoprawne z tytułu VAT”. 61. Zasady ewidencji materiałów, a dowody księgowe Konto 310 materiały Dokumenty materiałowe Obrót materiałami jak w każdym przedsiębiorstwie musi być udokumentowany. Nieważne czy to przyjęcie zakupionej dostawy, zwrot niewykorzystanych materiałów z produkcji czy tylko przeniesienie wewnętrzno- magazynowe. Wszelkie takie zdarzenia musza być udokumentowane odpowiednimi dowodami księgowymi. Rodzaje dokumentów: 1. dokumenty przychodowe Pz - ( przyjęcie materiałów z zewnątrz) P - magazyn przyjmie 2. dokumenty rozchodowe Rw ( pobranie materiału- rozchód wewnęntrzy) W (magazyn wyda) 3. inne Zw(zwrot materiałów) Mn przesunięcie międzymagazynowe Po (przyjęcie odpadu technologicznego) EWIDENCJA MATERIAŁÓW 1. ewidencja ilościowa – prowadzi ją magazynier lub osoba przez niego upoważniona 2. Ewidencja ilościowo- wartościowa prowadzone z reguły w formie kartotek przebitkowych lub nieprzebitkowych ( jak ktoś ma czytelne notatki to proszę o poprawienie bo nie jestem pewna czy tak ma być) . W przekroju każdego magazynu układ kartoteki musi odpowiadać kartotece ilościowej prowadzonej w magazynie 3. Ewidencja wartościowa – może ją prowadzić na jednym koncie zbiorczym lub na kontach syntetycznych odpowiadających przekrojowi klasyfikacyjnemu roli materiałów w procesie wytworzenia ( np. materiały podstawowe, pomocnicze) 62. Rozchód/przychód materiałowy. a. Wartość rozchodu materiałów ustala się w rachunkowości według jednej z następujących metod: - stałych cen ewidencyjnych, skorygowanych o przypadające na rozchód materiałów odchylenia od cen ewidencyjnych, - cen przeciętnych ustalonych w wysokości średniej ważonej cen danego materiału, - zasady "pierwsze weszło - pierwsze wyszło", co oznacza, że rozchód materiałów następuje po cenach tych materiałów, które jednostka nabyła wcześniej, - zasady "ostatnie weszło - pierwsze wyszło", co oznacza, że rozchód materiałów następuje po cenach tych, które jednostka nabyła najpóźniej. b. Przychód materiałów w jednostce Przychód materiałów w jednostkach i zakładach budżetowych pochodzi z następujących źródeł: - z zakupu, - z własnej produkcji i przerobu, - z uzysków pochodzących z likwidacji środków trwałych i pozostałych środków trwałych, - z centralnego zaopatrzenia i darowizn. Wszystkie przychody materiałów powinny być odebrane, tzn. sprawdzone pod względem ilości i jakości. Natomiast materiały, które nie zostały przyjęte przez jednostkę, należy traktować jako depozyt dostawcy. Do momentu wyjaśnienia tej kwestii jednostka odpowiada za wartość i właściwe przechowywanie tych materiałów. Materiały mogą się znajdować w odbiorze, w magazynach lub komórkach, które je zużywają. |