| RACHUNKOWOŚĆ MAŁEJ FIRMY-dr B.SOWA |
| 41. Zmniejszenia podatku zryczałtowanego Zmniejszenie podatku zryczałtowanego. 1. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej przez podatnika, o której mowa w art. 27b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, jeżeli nie została odliczona od podatku dochodowego. 2. W przypadku dokonywania obniżki, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 27b ust. 2-4 ustawy o podatku dochodowym. 3. Kwota składki nie może przekroczyć 7.75 % podstawy wymiaru tej składki, określonej w odrębnych przepisach, a składka taka została a) opłacona w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, b) pobrana w roku podatkowym przez płatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych Obniżenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. 42.Zasady ogólne opodatkowania Podatkiem jest • Publicznoprawne • pieniężne • nieodpłatne, • przymusowe i • bezzwrotne świadczenie na rzecz skarbu państwa, województwa, powiatu lub gminy wynikające z ustawy podatkowej Publicznoprawne- jedną ze stron zawsze będzie organ uprawniony do jego poboru który będzie miał władcze uprawnienia Pieniężne – podatek płaci się w formie pieniężnej Nieodpłatne- oznacza że w zamian za zapłatę podatku nie otrzymamy bezpośrednio ekwiwalentu Przymusowy charakter oznacza że gdy nie zostanie dobrowolnie uregulowany to organ będzie uprawniony aby wyegzekwować go w drodze postępowania egzekucyjnego. Bezzwrotny – oznacza że raz zapłacony podatek w prawidłowej wysokości nie podlega zwrotowi (nie dotyczy zaliczek na podatek dochodowy) Polski system podatkowy Z punktu widzenia podatnika możemy wyróżnić podatki od: 1. osób fizycznych • prowadzących działalność gospodarczą • nie prowadzących DG 2. od osób prawnych obligatoryjne fakultatywne : może być pobierany ale konieczne jest spełnienie dodatkowych warunków określonych w odpowiednich ustawach PODMIOTY: PODATNIK osoba podlegająca na mocy prawa obowiązkowi podatkowemu PŁATNIK osoba zobowiązana do obliczenia i odprowadzenia zaliczki na podatek np. pracodawca przy umowie opracę INKASENT osoba która pobiera i wpłaca we właściwym terminie podatek np. sołtys OSOBY TRZECIE 43. Zakres podmiotowy opodatkowania podatkiem od osób fizycznych Podatnikami podatku dochodowego są osoby fizyczne. Oddzielnym problemem jest kwestia ustalania istnienia obowiązku podatkowego w stosunku do dochodów uzyskiwanych poza terytorium kraju. Podmiotowość w polskim podatku dochodowym od osób fizycznych oparta została przede wszystkim na tzw. zasadzie rezydencji, czyli zależy od miejsca zamieszkania osoby fizycznej i jest związana z tzw. nieograniczonym obowiązkiem podatkowym. Osoba posiadająca miejsce zamieszkania na terytorium RP płaci podatek od całości swych dochodów krajowych i zagranicznych, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Podatnikami podatku dochodowego mogą być zatem i osoby fizyczne niemające miejsca zamieszkania ani stałego pobytu na obszarze Polski, ale tutaj osiągające dochody. Ograniczony obowiązek podatkowy polega na tym, iż osoba fizyczna niemająca na terytorium RP miejsca zamieszkania podlega opodatkowaniu od dochodów uzyskanych na jej obszarze na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów uzyskiwanych w Polsce (np. z tytułu dywidend, kontraktów menedżerskich). Specjalną kategorią podatników są małżonkowie. Mianowicie możliwe jest ich łączne opodatkowanie za pośrednictwem tzw. ilorazu małżeńskiego, przy spełnieniu następujących warunków: - pozostawanie przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim; - pozostawanie w ciągu całego roku podatkowego we wspólności majątkowej małżeńskiej (ograniczenie wspólności nie spełnia tej przesłanki); - wspólne i w terminie złożenie wniosku o łączne opodatkowanie; - żaden z małżonków (ani osoba samotnie wychowująca dzieci) nie korzysta jednocześnie z opodatkowania pozarolniczej działalności gospodarczej 19% stawką podatkową. Śmierć małżonka przed złożeniem wspólnego zeznania nie stanowi przeszkody do łącznego opodatkowania, brak wniosku o łączne opodatkowanie małżonka uniemożliwia wspólne rozliczanie się małżonków. Z tej możliwości rozliczania się ze swych dochodów osobistych nie mogą natomiast skorzystać osoby pozostające w konkubinacie. Konstrukcja łącznego opodatkowania ma zastosowanie także do osób samotnie wychowujących dzieci. Specjalną kategorię podatników stanowią też spółki nieposiadające osobowości prawnej. Spółki tego typu stanowią tzw. pośrednie podmioty podatkowe, na których nie ciąży obowiązek podatkowy mimo uzyskiwania pewnego dochodu. które co prawda wypracowują dochód, ale nie ciąży na nich obowiązek podatkowy. Dlatego też podatnikiem nie jest spółka nie posiadająca osobowości prawnej, lecz osoby fizyczne będące wspólnikami. Obliczanie podatku w takich podmiotach przebiega w dwóch fazach: w pierwszej ustala się dochód spółki, w drugiej ustala się dochód wspólnika z udziału w spółce, przy założeniu iż dochód (strata) wspólnika jest proporcjonalny do jego udziału w spółce, a w przypadku braku ustaleń odnośnie do udziałów, iż udziały wspólników są równe 44. zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Do zakresu przedmiotowego podatku od dochodów osób fizycznych należą wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkami dochodów, które zostały zakwalifikowane przez ustawę do kategorii zwolnień przedmiotowych. Dochód jest rozumiany jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania w danym roku podatkowym, z wyjątkiem wyraźnie zwolnionych od opodatkowania. Oprócz zwolnień przedmiotowych ustawodawca polski wyróżnił pewne dochody, których nie sumuje się (np. dochodu ze sprzedaży nieruchomości nie łączy się z dochodami z innych źródeł; dotyczy to także dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów lub nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach albo dywidend). Wyłączenie niektórych dochodów (przychodów) z ogólnego dochodu danej osoby fizycznej nie znaczy, że nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Dochody ze źródeł przychodów niewliczanych do dochodu ogólnego są co do zasady opodatkowane oddzielnie, w formie najczęściej podatku ryczałtowego. Źródła przychodów można podzielić na dwie kategorie: pierwsze związane z pracą a drugie z majątkiem. Źródłami przychodu, z których dochód podlega opodatkowaniu, są: - stosunek służbowy, stosunek pracy, - działalność wykonywana osobiście - pozarolnicza działalność gospodarcza, - działy specjalne produkcji rolnej (np. hodowla drobiu i zwierząt futerkowych, prowadzenie pasiek); - kapitały pieniężne i prawa majątkowe - odpłatne zbycie: np. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości. 45.Przychody z podstawowej działalności operacyjnej, pozostałej działalności operacyjnej, przychody finansowe Wśród przychodów można wyodrębnić: a) przychody z podstawowej działalności operacyjnej - związane bezpośrednio z działalnością statutową jednostki, b) pozostałe przychody operacyjne, c) przychody finansowe. Przychody z normalnej działalności operacyjnej obejmują trzy grupy przychodów, a mianowicie ze sprzedaży:produktów, towarów i materiałów. W jednostkach gospodarczych przedmiotem zwykłej działalności operacyjnej jest głównie wytwarzanie i sprzedaż produktów. Przychody ze sprzedaży produktów ustala się wg wartości netto, a więc bez podatku VAT. Przychody te obejmują kwotę należną od odbiorcy. Oznacza to, że ulegają one pomniejszeniu o rabaty, ulgi. Przychody ze sprzedaży towarów powstają w związku ze sprzedażą składników majątku, które zostały nabyte z zamiarem odsprzedaży bez poddawania ich przetworzeniu. Przedmiotem sprzedaży materiałów mogą być zbędne materiały, odpady, opakowania. Pozostałe przychody operacyjne są związane pośrednio z normalną działalnością operacyjną. Zalicza się do nichprzychody z następujących tytułów: - przychody z działalności socjalnej, - zbycie środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, - zbycie nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczanych do inwestycji, - odpisanie przedawnionych i umownych zobowiązań, - rozwiązanie rezerw, - korekty odpisów aktualizujących aktywa, - otrzymane odszkodowania, kary, grzywny, - nieodpłatne otrzymanie darowizny aktywów, - otrzymanie dotacji, subwencji, dopłat dotyczących działalności w danym roku obrotowym. Przychody finansowe powstają w rezultacie operacji fianansowych. Przychody te obejmują następujące tytuły: - dywidendy od udziałów w innych jednostkach, od akcji i innych papierów wartościowych, - przychody ze sprzedaży udziałów, akcji i innych papierów wartościowych, - odsetki od udzielonych pożyczek, - odsetki od środków na rachunkach bankowych, od lokat, - dyskonto od weksli, czeków, - dodatnie różnice kursowe, - korekty odpisów aktualizujących wycenę aktywów finansowych. 46. Koszty z podstawowej działalności operacyjnej, pozostałej działalności operacyjnej, koszty finansowej Koszty wpływające na wynik finansowy, podobnie jak przychody, można podzielić na: a) koszty normalnej działalności operacyjnej, b) pozostałe koszty operacyjne, c) koszty finansowe. Koszty normalnej działalności operacyjnej wyrażają zużyte w pewnym okresie rzeczowe składniki majątku, usługi obce, włożoną pracę ludzką, dzięki czemu powstają efekty w postaci wytworzonych wyrobów lub świadczonych usług. Do kosztów tej grupy należą też pozycje nie związane ze zużyciem zasobów, lecz zaliczane do kosztów na mocy obowiązujących przepisów. Są to np.: podatki lokalne, akcyza, ubezpieczenia społeczne i majątkowe, opłaty itp. Pozycje te są określane mianem nakładów czysto pieniężnych. Z przytoczonej definicji wynika rodzajowa struktura kosztów, w ramach której wyodrębnia się nastepujące rodzaje kosztów: amortyzację, zużycie materiałów i energii, usługi obce, podatki i opłaty, wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia na rzecz pracowników, pozostałe koszty rodzajowe. Pozostałe koszty operacyjne są pośrednio związane z działalnością operacyjną, a powstają z następujących tytułów: - prowadzenia działalności innej niż statutowy cel jednostki, takiej jak np.: utrzymanie zakładowych obiektów socjalnych, wynajem zbędnych składników majątki trwałego, - likwidacji i sprzedaży środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, inwestycji w nieruchomości oraz w wartości niematerialne i prawne, - niedoboru środków trwałych, - posiadania i eksploatacji nieruchomości należących do inwestycji, - odpisów od wartości firmy, - darowizn składników majątku jednostki, - odpisania przedawnionych, umorzonych i nieściągalnych należności, - nałożonych kar, grzywien, - kosztów postępowania spornego, - podatku VAT od otrzymanych dotacji, subwencji i dopłat, - odpisów aktualizujących należności. Trzecią grupą kosztów wpływających na wynik finansowy są koszty finansowe. Należą do nich następujące pozycje: - wartość nabycia sprzedanych papierów wartościowych, - odsetki od zaciągniętych pożyczek i zobowiązań, - odsetki i prowizje od obrotowych kredytów bankowych, a także od kredytów na budowę środków trwałych w okresie po oddaniu ich do użytkowania, - potrącone dyskonto od własnych weksli i czeków, - ujemne różnice kursowe, - odpisy aktualizujące wycenę aktywów finansowych. 47. i 57 Wydatki nie uznane za koszt podatkowy w myśl przepisów ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych Art. 23. 1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: 1) wydatków na: a) nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów, b) nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części, c) ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g ust. 17 powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych – wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z od© płatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia; 2) (uchylony); 3) (uchylony); 4) odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w art. 22a–22o, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20 000 euro przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania; 5) strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1; 6) strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności; 7) odpisów i wpłat na różnego rodzaju fundusze tworzone przez podatnika; kosztem uzyskania przychodów są jednak: a) podstawowe odpisy i wpłaty na te fundusze, jeżeli obowiązek lub możliwość ich tworzenia w ciężar kosztów określają odrębne ustawy, b) odpisy i zwiększenia, które w rozumieniu przepisów o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych obciążają koszty działalności pracodawcy, jeżeli środki pieniężne stanowiące równowartość tych odpisów i zwiększeń zostały wpłacone na rachunek Funduszu; wydatków na: a) spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów), z tym że kosztem uzyskania przychodów są wydatki na spłatę pożyczki (kredytu) w przypadku, gdy pożyczka (kredyt) była waloryzowana kursem waluty obcej, jeżeli: – pożyczkobiorca (kredytobiorca) w związku ze spłatą pożyczki (kredytu) zwraca kwotę kapitału większą niż kwota otrzymanej pożyczki (kredytu) – w wysokości różnicy pomiędzy kwotą zwrotu kapitału a kwotą otrzymanej pożyczki (kredytu), – pożyczkodawca (kredytodawca) otrzymuje środki pieniężne stanowiące spłatę kapitału w wysokości niższej od kwoty udzielonej pożyczki (kredytu) – w wysokości różnicy pomiędzy kwotą udzielonej pożyczki (kredytu) a kwotą zwróconego kapitału, b) spłatę innych zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń, c) umorzenie kapitałów pozostających w związku z utworzeniem (nabyciem), powiększeniem lub ulepszeniem źródła przychodów; 9) odsetek od własnego kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów; 10) wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej – także małżonków i małoletnich dzieci wspólników; 11) darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju, z tym że kosztem uzyskania przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od towarów i usług, przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje; 12) podatku dochodowego, podatku od spadków i darowizn; 13) jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra oraz dodatkowej składki ubezpieczeniowej w przypadku stwierdzenia pogorszenia warunków pracy; 14) kosztów egzekucyjnych związanych z niewykonaniem zobowiązań; 15) grzywien i kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia oraz odsetek od tych grzywien i kar; 16) kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu: a) nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska, b) niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy; 48. Zasady ustalania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Zaliczki za miesiące od stycznia do grudnia, wynoszą: 1) za miesiące od początku roku do miesiąca włącznie, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali — 18 % dochodu uzyskanego w danym miesiącu; 2) za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód uzyskany od początku roku przekroczył kwotę, o której mowa w pkt 1 — 32 % dochodu uzyskanego w danym miesiącu. 49. Podatkowa księga przychodów rozchodów –ogólne zasady prowadzenia Księga Przychodów i Rozchodów - to księga, która pozwala na rozliczanie się z Urzędem Skarbowym, którą prowadzą podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych opodatkowani na zasadach ogólnych, albo podatkiem liniowym, którzy nie przekroczyli limitu 800000 euro zobowiązującego ich do prowadzenia pełnej księgowości. Księgi muszą być prowadzone: • rzetelnie tzn. na podstawie dowodów księgowych, potwierdzających dokonane operacje gospodarcze lub finansowe, • terminowo - oznacza to, że wszystkie wydatki oraz przychody powinny być wpisywane w terminie rzeczywistym, • w języku i walucie polskiej, • bezbłędnie rachunkowo czyli bez pomyłek rachunkowych, czytelnie oraz bez używania różnego rodzaju korektorów itp. 50. Podatkowa Księga przychodów i rozchodów – ewidencja wydatków (kosztów), ewidencja przychodów Zakup materiałów podstawowych oraz towarów handlowych musi być wpisany do księgi, niezwłocznie po ich otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży. Zapisów dotyczących pozostałych wydatków dokonuje się, jeden raz dziennie, po zakończeniu dnia, nie później niż przed rozpoczęciem działalności w dniu następnym. Podatnicy, którzy ewidencjonują obrót przy zastosowaniu kas rejestrujących, dokonują zapisów w księdze na podstawie danych wynikających z raportów dobowych, skorygowanych o wartości dotyczące zwrotów towarów wynikające z odrębnych ewidencji. Podatnicy, mogą dokonywać zapisów w księdze na koniec każdego miesiąca, w terminie określonym w § 30 ust. 1, na podstawie danych wynikających z miesięcznych zestawień raportów dobowych. Zapisy w księdze dotyczące wydatków (kosztów) są dokonywane na podstawie dowodów. Zapisy w księdze dotyczące przychodów ze sprzedaży wyrobów, towarów handlowych i usług są dokonywane na podstawie wystawionych faktur, a w przypadku sprzedaży nie udokumentowanej fakturami - na podstawie wystawionego na koniec dnia dowodu wewnętrznego, w którym w jednej kwocie wykazana jest wartość tych przychodów za dany dzień, o ile nie jest prowadzona ewidencja sprzedaży lub ewidencja przy zastosowaniu kas rejestrujących. Zapisów dokonuje się jeden raz dziennie po zakończeniu dnia, nie później niż przed rozpoczęciem działalności w dniu następnym. Jeżeli podatnik prowadzi odrębną ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 1 lub 3 ustawy o VAT, zapisy w księdze dotyczące przychodów ze sprzedaży towarów i usług mogą być dokonywane na koniec miesiąca łączną kwotą wynikającą z miesięcznego zestawienia sporządzonego na podstawie danych wynikających z tej ewidencji. Podatnicy, mogą ewidencjonować przychody w księdze oraz w ewidencji sprzedaży łącznie z podatkiem od towarów i usług, z tym że na koniec miesiąca przychód pomniejsza się o należny podatek od towarów i usług. Zapisy w księdze dotyczące pozostałych przychodów muszą być dokonywane na podstawie dowodów potwierdzających te przychody. |